در 100 کیلومتری شیراز، یکی از تاریخی‌ترین و زیباترین شهرهای استان فارس وجود دارد که سال‌های دور میهمان پادشاهی بوده است که علاقه‌های عجیب و غریب و بلندپروازی‌هایش سرنوشت تاریخ را تغییر داد. اگر از قدمت این شهر بپرسید باید گفت که به دوران هخامنشیان و حمله‌ی اسکندر و در نهایت به اواخر دوران اشکانی و ابتدای شکل گیری حکومت ساسانیان خواهد رسید.
این شهر در سالیان قبل، گور نامیده می شده ولی در حال حاضر نام آن به فیروزآباد تغییر پیدا کرده است. اما فیروزآباد فعلی چندین کیلومتر دورتر از فیروزآباد قبلی است.
فیروزآبادی که نیمی از مردمانش عشایر بودند، انتخاب کردند که یکجانشین و شهرنشین شوند. مردم آن از ایل پر آوازه و غیور قشقایی بشمار می‌آیند. در گوشه و کنار این شهر پر از یادگاری‌های تاریخی و طبیعی دوران ساسانیان و دیگر دوران‌ها است اما صحبت اصلی ما شهری است که در سه کیلومتری جنوب فیروزآباد قرار دارد.
موسس شهر باستانی اردشیر خوره، اردشیربابکان بوده و در زمان ساسانیان احداث شده است. اردشیر بابکان بر بقایای شهری که در روزگار هخامنشیان شهری غیر قابل نفوذ بود، ولی با حمله اسکندر ویران شد، شهر بزرگی را بنیان نهاد. نمای شهر از بالا دایره‌ای شکل است که خیابان های متحدالمرکز آن از چهار بخش اصلی و چهار دروازه مهر، هرمزد، بهرام و اردشیر تشکیل شده است. هر یک از این چهار بخش، خود به پنج بخش تقسیم شده و در کل شهر را به بیست قسمت تقسیم می کنند. دور تا دور شهر نیز برای دفاع از هر نوع آسیبی، حصارکشی شده و خندق‌های عریض آن را احاطه کرده است.
در میانه‌ی شهر، کاخی با مناره‌ای بلند بالا ساخته شده که بنابر گفته مورخین نماد الههی آب و بنابر گفته برخی دیگر یک آتشکده مهم بوده است. اردشیر این شهر را اردشیر خوره نامید و دین رسمی مردم را دین زرتشت اعلام نمود. اما در این شهر تاریخی، سازه‌های تاریخی بسیار زیادی وجود دارد، تا سالها قبل رصدخانه‌ی مراغه، که از دوران ایلخانی بر جای مانده، به عنوان قدیمی‌ترین رصدخانه ایران شناخته می‌شد اما حالا این رصد خانه با سیصد سال قدمت بیشتر نسبت به رصدخانه مراغه، عنوان دار قدیمی‌ترین رصدخانه‌ی ایران است. از این رصدخانه‌ی خشتی، امروزه دوازده سکو در یک محیط دایره‌وار باقی مانده است.
کاخ اردشیر بابکان (پاپکان) بازمانده‌ی پادشاهان ساسانی است که به دست اردشیر بابکان بنیانگذار سلسله‌ی ساسانی در قرن سوم میلادی ساخته شد. کاخ اردشیر در سه کیلومتری شهرستان فیروزآباد استان فارس قرار دارد.
این کاخ مهم ترین اثر تاریخی فیروزآباد است که با مصالح لاشه سنگ و ملات گچ ساخته شده است. در تزیینات این کاخ از گچبری‌های بسیار زیبا و رنگی استفاده شده است. اردشیر بابکان این کاخ را نزدیک مدخل تنگاب در کنار چشمه ای بزرگ احداث کرد که نخستین بنای طاق دار ساسانی محسوب می‌شود.
کاخ دارای تالارهای تو در تو است و با گذشت سالها هنوز گچبری‌های بالای دیوارهای درونی آسیب ندیده‌اند و سالم باقی مانده‌اند. در سمت شرقی چهار ساختمان گنبدی شکل سترگ قرار دارد که این گنبدها به وسیله ی فیل پوش بالا رفته که به مانند قلعه‌ی دختر (قلعه اردشیر) است.
قسمتی از نوک سقف گنبدها با دایره‌ای به قطر یک متر باز است. در ضلع شمالی بیرون از دیوار کاخ نیز چشمه‌ای از دل خاک می‌جوشد و استخری طبیعی جلوی این چشمه ایجاد شده است. نهری از کنار دیوار شرقی کاخ گذر می‌کند که باعث آبادانی شهر گور (فیروزآباد) و کاخ ساسانی بوده‌است. کمی بالاتر از کاخ، آتشدانی برای برگزاری آیین‌های دینی دیده می‌شود. وجود چهار عنصر طبیعی آب، باد، خاک و آتش برجستگی ویژه‌ای را به این منطقه بخشیده‌است.
عده‌ای بر این باورند که این بنا، کاخ نبوده بلکه آتشکده بوده است. دلیل باور آنها، اعتقادات مهرپرستی است که هر بنای مهمی که در کنار آب ساخته می‌شد، در واقع محلی برای پرستش الهه آناهیتا و همینطور مهر بوده است
بازدید از کاخ فیروزآباد تمامی ایام سال امکانپذیر است. اما به دلیل گرمای بیش از حد هوا در اواسط تابستان، بازدید از آن در این زمان پیشنهاد نمی‌شود. ساعت بازدید همه روزه از ساعت هشت صبح الی شش بعد از ظهر است.
